İçerik
Merkeziyetsiz finans (DeFi) dünyasında otomasyon özelliğini etkilli bir şekilde kullanarak getiri sağlayan Yearn Finance YFI nedir? Bir kripto para nasıl oluyor da Bitcoin’den fazla fiyatlanabiliyor?
Geçtiğimiz sene piyasa sürülen Yearn Finance, DeFi ürünlerin “hasat” edilerek kripto para kazancına olanak sağlayan bir blok zinciri projesidir. Akıllı sözleşmelerin güvencesi altında likidite havuzlarının oluşturulması gibi birçok özelliğe sahip Yearn Finance, geleneksel bankacılık faaliyetlerini merkeziyetsizleştirmeyi amaçlar. Bu yazımızda, Yearn Finance ve token’ı YFI’nin ne olduğundan ve DeFi hasatının nasıl yapıldığından bahsedeceğiz.
İçindekiler
1 Kim tarafından kuruldu?2 Nasıl popülerlik kazandı?3 Yield Farming ve dikkat edilmesi gerekenler4 Çalışma mekanizması5 Verilerle Yearn Finance6 YFI token nasıl satın alınır?
Kısaltması: YFI
Block zinciri: Ethereum
Token standardı: ERC-20
Token tipi: “Utility”, belirli bir amaca uygun token
Toplam arz: 36,666
Dolaşımda: 36,635 YFI (26 Mayıs 2021 itibariyle)
Kim tarafından kuruldu?
Yearn Finance, alanında yirmi sene tecrübeli bir bilgisayar programcısı olan Andre Cronje tarafından kuruldu. Güney Afrikalı olan Cronje, finansal teknoloji ve blok zinciri üzerinde son beş senedir yoğun olarak çalışıyordu. Afrika’da bankacılık hizmetlerini kullanmayan kitlelere, DeFi aracılığıyla ulaşmaya çalışmak kendisinin en büyük hedeflerinden birisiydi. Buradan hareketle Yearn Finance’i kurdu. Cronje, DeFi teknolojisinde yaşanan zorlu kullanıcı deneyimlerinden rahatsızlık duymaktaydı. Buna parelel olarak, Curve Finance ve Aave ile işbirliği yaparak iEarn (Yearn Finance’in ilkel hali) platformunu oluşturdu ve karmaşık DeFi yapısını sadeleştirdi. iEarn aşamasından sonra otomasyonu geliştirilerek kullanımı daha da kolaylaştırılmıştır.
2020’nin Şubat ayında Yearn Finance olarak piyasaya sürüldüğünde ve token dağıtımı planlandığında Andre kendisine bir adet bile YFI bırakmadı. Bütünüyle DeFi teknolojisini sadeleştirip adaletli bir hale getirmek her zaman önceliği oldu. Ek olarak, Yearn ekibine YFI dağıtılmamasının yanı sıra ön madencilik ve ön satış faaliyetleri de yapılmadı.
Nasıl popülerlik kazandı?
Bu soruyu cevaplayabilmek için Yearn Finance’in kazandığı ivmeyi incelememiz lazım. DeFi Pulse verilerine baktığımız zaman, Yearn Finance platformunda kilitlenen dolar miktarının uzunca bir süre 8 milyon dolar bandında seyrettiğini görüyoruz. Fakat, 2020 Haziran’da bir kırılım yaşıyor. Ardından bu rakam katlanarak milyarlarca dolara ulaşıyor. Tüm zamanların en yüksek seviyesiyle 4.407 milyar doların kilitlenmiştir. Yakın zamanda yaşadığımız kripto para piyasasındaki en sert düzeltmeye rağmen bu rakam an itibariyle yaklaşık 3.5 milyar dolardır.
USD Olarak Kilitli YFI Miktarı, Kaynak: DeFiPulse
Kurucusu Cronje’nin aktif olarak geliştiriciliğini yapması ve projenin kendini sürekli güncel tutmasının bu popülerlikte çok önemi var. Şubat ayında lansmanı yapılmasına rağmen, 2020 Haziran’da hız kesmeden versiyon 2 yayınlandı. V2’deki güncellemeler ile yatırımcıların projeye olan güveni arttı ve kilitlenen dolar miktarı ciddi oranlarda artış gösterdi.
Proje, hızlı bir şekilde popülerlik kazanınca bir çatallanma yaşadı ve bunun sonucunda YFII ortaya çıktı. Yearn Finance kullanıcıları tarafından geliştirilen YFII, YFI madenciliğinin ve “çiftçiliğinin” bitmesi sonucunda geliştirildi.
Yaklaşık 36 bin adet YFI arzının olması ise hızlı değer kazanmasındaki önemli faktörlerden bir tanesidir. Bitcoin’in arzının 21 milyon BTC ile sınırlı olduğu göz önünde bulundurulduğunda, YFI’nin arzı bir hayli kısıtlıdır. Ek olarak, dolaşımdaki YFI miktarı ise toplam arza ulaşmıştır.
Yield Farming ve dikkat edilmesi gerekenler
Yearn Finance projesinin “Yield Farming” özelliğinin, kripto para kazanmanın yollarından biri olduğundan bahsettik. Açıklayıcı olması açısından burada ön bilgi vermenin faydalı olacağını düşünüyorum. Eğer yeterli ön bilginiz var ise sonraki başlığa geçebilirsiniz.DeFi ürünlerinin karlı bir şekilde hasat edilebilmesi için öğrenilen bilgilerin ışığında uygun bir strateji geliştirilmesi ilk adımdır diyebiliriz. Kripto al-sat işlemlerine kıyasla daha komplike yapıda olmaları bunun en önemli sebebidir.DeFi çiftliklerinde yapacağınız hasat işlemlerinde yüksek işlem ücretleri ile karşılaşmanız yüksek bir olasılık. Aynı zamanda, yapılan işlem sıklığı bu sorunu göz ardı edilemez bir hale getirmektedir.Bir diğer önemli nokta ise işlem yapılacak platformların ve merkeziyetsiz borsaların detaylı bir şekilde incelenmesidir. Bunun en önemli nedeni, merkeziyetsiz finans dünyasında karşılaşılan siber saldırılardır.
Çalışma mekanizması
Yearn Finance, token’ları maksimum kazanç elde edecek şekilde likidite havuzlarına aktararak kullanıcılara getiri elde etmeyi amaçlar. Bunu yapabilmek için geliştirdiği beş ürüne değinmek isterim.
Vault – Türkçe karşılığı kasa dairesi ya da depo olarak karşımıza çıkan vault, salt “stake” getirisinden oldukça farklı çalışır. Örnek vermek gerekirse, hasat etmek amacıyla yatırdığınız YFI tokenları size CRV tokenı olarak getiri sağlar. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, yıllık getirisi çok yüksek olan “vault” işlemlerinin yüksek risk içermesidir.Earn – Projenin “Earn” yani kazanma opsiyonuna baktığımızda birçok stabil kripto para ile karşılaşıyoruz. Ürünleri görmek için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz. Borç olarak verilen bu havuzlarda likidite sağlayıcıları için borç verilen kripto paranın y cinsinden karşılığı üretilir. Örnek vermek gerekirse DAI stabil kripto para cinsinden borç veren bir yatırımcı, karşılığında yDAI tokenı elde eder. Burada y cinsinden kripto paralar havuz genişliğine bağlı olarak değerlenir.Zap – Yearn destekli kripto paraların hızlı ve ekonomik bir şekilde dönüştürülmesini sağlar. Bu özellik sayesinde y cinsinden kripto paralara likidite aktarılabilir ya da değer transfer edilebilir.Cover – Merkeziyetsiz finans dünyasında, geleneksel finans dünyasına kıyasla güvenlik açıklarının olmasından daha önce bahsetmiştik. “Cover” özelliği sayesinde kullanıcıların hakları güvence altına alınmıştır. Karşılaşılabilecek olası bir kaybı önlemek için tasarlanan cover, bir çeşit DeFi sigortacılığıdır. Bu alandaki söz sahibi blok zinciri çözümlerinden bir tanesi Nexus Mutual’ın kendisidir. Akıllı sözleşmeleri kapsayıcı ve şeffaf bir hale getiren bu çözüm, cover’a entergre edilmiştir. Bu bağlantıya tıklayarak Nexus Mutual’ın internet sitesine göz atabilirsiniz.Governance – Türkçe karşılığını yönetişim olarak düşünebileceğiniz bu özellik YFI tokenı üzerine inşa edilmiştir. YFI token sahipleri, protokol üzerinde yapılacak bir seçimde oy hakkı kazanırlar. Böylelikle, ekosistemin ilerleyişi demokratik ve şeffaf bir hale getirilmiştir. Bu oylamalara katılabilmek için tokenların “stake” edilmesi de bir detay olarak karşımıza çıkıyor.
Verilerle Yearn Finance
Yearn Finance ve YFI tokenının “on-chain” analizine baktığımız zaman, geçen seneden bu yana yeni adres sayısının ve YFI bulunduran adres sayısının arttığını görüyoruz. 2020 DeFi sezonuna güncellemeleri ile hazırlanan YFI, bir hayli ilgi çekmiş ve bilinirliğini arttırmıştır.
Kilitlenen YFI miktarı
Dune Analytics tarafından hazırlanan tabloya baktığımızda kilitlenmiş YFI token’larının dağılımını görüyoruz. Projenin lansmanı yapıldığı zamanda, YFI token’lar yoğun olarak yönetişim amacıyla kullanılmış (mavi). Zaman geçtikçe ise yönetişim alanında daha az kullanıldığını görüyoruz. Bu da bize yola çıktıkları zaman sık sık platform üzerinde oylama yapıldığının ve geliştirildiğinin ipucunu veriyor. Öte yandan, günümüzdeki kilitli YFI token’lar merkezi ve merkeziyetsiz borsalarda stake edilmiştir. Bununla birlikte, önemli bir miktarı karşılıklı teminat olarak belirlenmiş ve aktif olarak Yearn Finance ekosisteminin işleyişini sağlamaktadır.
YFI token nasıl satın alınır?
YFI tokenını; Binance, Huobi, OKEX ve FTX borsalarından satın alabilirsiniz. Elbette birçok merkeziyetsiz borsadan “Müşterini Tanı” protokollerine takılmadan da satın alabilirsiniz. Fakat, burada oluşabilecek risklere karşın; satın alma işlemini, global borsalardan gerçekleştirmeniz riskinizi minimize etmenize yardımcı olur.
Loading...
