Metaverse, birden çok farklı sanal alanı birleştiren kalıcı, çevrimiçi, 3B bir evren kavramıdır.
Finansal, sanal ve fiziksel dünyalar arasındaki bağlantılar giderek daha fazla birbirine bağlı hale geldi. Hayatlarımızı yönetmek için kullandığımız cihazlar, bir düğmeye dokunarak istediğimiz hemen hemen her şeye erişmemizi sağlıyor. Kripto ekosistemi de bundan kaçamadı. NFT’ler, blockchain oyunları ve kripto ödemeleri artık sadece kripto meraklılarıyla sınırlı değil. Artık bunların tümü, gelişmekte olan bir metaverse parçası olarak kolayca erişilebilir durumdadır.
Metaverse Nedir?
Metaverse, kullanıcıları hayatlarının her alanında birbirine bağlayan çevrimiçi, 3B, sanal bir alan kavramıdır. Tek bir tarayıcı üzerinden erişilebilen farklı web sitelerini içeren internete benzer şekilde birden fazla platformu birbirine bağlar.
Konsept, Neal Stephenson’ın bilim kurgu romanı Snow Crash’de geliştirildi. Bununla birlikte, bir meta evren fikri bir zamanlar kurgu iken, şimdi gelecekte bir gerçek olabilir gibi görünüyor.
Metaverse, artırılmış gerçeklik tarafından yönlendirilecek ve her kullanıcı bir karakter veya avatarı kontrol edecek. Örneğin, sanal ofisinizde bir Oculus VR başlığıyla karma gerçeklik toplantısı yapabilir, işinizi bitirebilir ve blok zinciri tabanlı bir oyunda rahatlayabilir ve ardından metaverse tabanında kripto portföyünüzü ve finansmanı yönetebilirsiniz.
Mevcut sanal video oyun dünyalarında metaverse deposunun bazı yönlerini zaten görebilirsiniz. Second Life ve Fortnite gibi oyunlar veya Gather.town gibi iş sosyalleştirme araçları, hayatımızın birçok unsurunu çevrimiçi dünyalarda bir araya getiriyor. Bu uygulamalar metaverse olmasa da, biraz benzerdir. Metaverse henüz mevcut değil.
Metaverse, oyun oynamayı veya sosyal medyayı desteklemenin yanı sıra ekonomileri, dijital kimliği, merkezi olmayan yönetişimi ve diğer uygulamaları birleştirecek. Bugün bile, değerli öğelerin ve para birimlerinin kullanıcı tarafından oluşturulması ve sahipliği, tek ve birleşik bir metaverse deposunun geliştirilmesine yardımcı olur. Tüm bu özellikler, blockchain’e bu geleceğin teknolojisine güç verme potansiyeli sağlar.
Video oyunları neden metaverse bağlı?
3D sanal gerçekliğe yapılan vurgu nedeniyle, video oyunları şu anda en yakın metaverse deneyimini sunuyor. Bu nokta sadece 3B oldukları için değil. Video oyunları artık hayatımızın diğer yönlerine geçen hizmetler ve özellikler sunuyor. Video oyunu Roblox, konserler ve buluşmalar gibi sanal etkinliklere bile ev sahipliği yapıyor. Oyuncular artık sadece oyunu oynamıyor; aynı zamanda “siber uzay”daki diğer faaliyetler ve hayatlarının bir kısmı için de kullanırlar. Örneğin, çok oyunculu oyun Fortnite’da Travis Scott’ın sanal oyun içi müzik turuna 12,3 milyon oyuncu katıldı.
Kripto metaverse nasıl sığar?
Oyun, metaverse’in 3B yönünü sağlar, ancak hayatın tüm yönlerini kapsayabilen sanal bir dünyada ihtiyaç duyulan her şeyi kapsamaz. Kripto, dijital mülkiyet kanıtı, değer aktarımı, yönetişim ve erişilebilirlik gibi gerekli diğer önemli parçaları sunabilir. Ama bunlar tam olarak ne anlama geliyor?
Gelecekte çalışırsak, sosyalleşirsek ve hatta metaverse sanal öğeler satın alırsak, mülkiyeti göstermenin güvenli bir yoluna ihtiyacımız var. Ayrıca bu öğeleri ve parayı metaverse transfer ederken kendimizi güvende hissetmemiz gerekiyor. Son olarak, eğer hayatımızın bu kadar büyük bir parçası olacaksa, metaverse’de yer alan karar vermede de rol oynamak isteyeceğiz.
Bazı video oyunları zaten bazı temel çözümler içeriyor, ancak çoğu geliştirici daha iyi bir seçenek olarak kripto ve blok zinciri kullanıyor. Blockchain, konularla başa çıkmak için merkezi olmayan ve şeffaf bir yol sağlarken, video oyunu geliştirme daha merkezidir.
Blockchain geliştiricileri ayrıca video oyun dünyasından da etkileniyor. Oyunlaştırma, Merkezi Olmayan Finans (DeFi) ve GameFi’de yaygındır. Görünüşe göre gelecekte iki dünya daha da bütünleşebilecek kadar benzerlikler olacak. Meta verse uygun blok zincirinin temel yönleri şunlardır:
- Dijital mülkiyet kanıtı: Özel anahtarlarınıza erişimi olan bir cüzdan sahibi olarak, blok zincirindeki bir faaliyetin veya bir varlığın sahipliğini anında kanıtlayabilirsiniz. Örneğin, hesap verebilirliği göstermek için işteyken blok zincirindeki işlemlerinizin tam bir dökümünü gösterebilirsiniz. Cüzdan, dijital bir kimlik ve sahiplik kanıtı oluşturmak için en güvenli ve sağlam yöntemlerden biridir.
- Dijital tahsil edilebilirlik: Bir şeyin kime ait olduğunu belirleyebildiğimiz gibi, bir ürünün orijinal ve benzersiz olduğunu da gösterebiliriz. Daha fazla gerçek yaşam aktivitelerini birleştirmek isteyen bir metaverse için bu önemlidir. NFT’ler sayesinde %100 benzersiz ve asla tam olarak kopyalanamayan veya dövülemeyen nesneler oluşturabiliriz. Bir blok zinciri, fiziksel öğelerin sahipliğini de temsil edebilir.
- Değer aktarımı: Bir metaverse, kullanıcıların güvendiği güvenli bir şekilde değer aktarımı için bir yola ihtiyaç duyacaktır. Çok oyunculu oyunlardaki oyun içi para birimleri, bir blok zincirindeki kriptodan daha az güvenlidir. Kullanıcılar metaverse büyük miktarda zaman harcarlarsa ve hatta orada para kazanırlarsa, güvenilir bir para birimine ihtiyaçları olacaktır.
- Yönetişim: Metaverse ile etkileşiminizin kurallarını kontrol etme yeteneği de kullanıcılar için önemli olmalıdır. Gerçek hayatta şirketlerde oy haklarına sahip olabiliriz ve liderleri ve hükümetleri seçebiliriz. Metaverse ayrıca adil yönetişim uygulama yollarına ihtiyaç duyacaktır ve blok zinciri bunu yapmanın zaten kanıtlanmış bir yoludur.
- Erişilebilirlik: Bir cüzdan oluşturmak, dünya çapında herkese açık blok zincirlerinde herkese açıktır. Bir banka hesabının aksine, herhangi bir para ödemeniz veya herhangi bir ayrıntı vermeniz gerekmez. Bu, onu finansmanı ve çevrimiçi, dijital kimliği yönetmenin en erişilebilir yollarından biri yapar.
- Birlikte çalışabilirlik: Blok zinciri teknolojisi, farklı platformlar arasındaki uyumluluğu sürekli olarak geliştirmektedir. Polkadot (DOT) ve Avalanche (AVAX) gibi projeler, birbirleriyle etkileşime girebilen özel blok zincirler oluşturmaya izin verir. Tek bir metaverse birden fazla projeyi birbirine bağlaması gerekecek ve blockchain teknolojisinin bunun için zaten çözümleri var.
Metaverse ne işe yarar?
Bahsettiğimiz gibi, metaverse hayatın tüm yönlerini tek bir yerde birleştirecek. Pek çok insan zaten evde çalışırken, metaverse’de bir 3D ofise girebilecek ve iş arkadaşlarınızın avatarlarıyla etkileşime girebileceksiniz. İşiniz ayrıca meta veri deposuyla ilgili olabilir ve size doğrudan metaverse kullanılabilen gelir sağlayabilir. Aslında, bu tür işler zaten benzer bir biçimde var.
GameFi ve kazan-kazan modelleri artık dünya çapındaki insanlar için sabit gelir akışı sağlıyor. Bu çevrimiçi işler, insanların zamanlarını sanal dünyalarda yaşayarak ve para kazanarak geçirmeye istekli olduklarını gösterdikleri için gelecekte metaverse uygulaması için harika adaylardır. Axie Infinity ve Gods Unchained gibi oynayarak kazanılan oyunların 3B dünyaları veya avatarları bile yoktur. Ancak, tamamen çevrimiçi dünyada para kazanmanın bir yolu olarak metaverse’in parçası olabilmeleri ilkesidir.
Metaverse örnekleri
Henüz tek bir bağlantılı metaverse sahip olmasak da, metaverse benzer çok sayıda platform ve proje var. Tipik olarak, bunlar ayrıca NFT’leri ve diğer blok zinciri unsurlarını da içerir. Üç örneğe bakalım:
- SecondLive
SecondLive, kullanıcıların sosyalleşme, öğrenme ve iş için avatarları kontrol ettiği bir 3B sanal ortamdır. Projede ayrıca koleksiyon takası için bir NFT pazarı var. Eylül 2020’de SecondLive, birinci yıldönümünün bir parçası olarak Binance Smart Chain’in Hasat Festivaline ev sahipliği yaptı. Sanal fuar, kullanıcıların keşfetmesi ve etkileşim kurması için BSC ekosistemindeki farklı projeleri sergiledi.
- Axie Infinity
Axie Infinity, gelişmekte olan ülkelerdeki oyunculara tutarlı gelir elde etme fırsatı sunan, oynayarak kazanılan bir oyundur.
Bir oyuncu, Axies olarak bilinen üç yaratığı satın alarak veya hediye ederek, Pürüzsüz Aşk İksiri (SLP) jetonunu yetiştirmeye başlayabilir. Açık piyasada satıldığında, birisi ne kadar oynadığına ve piyasa fiyatına bağlı olarak yaklaşık 200 ila 1000 dolar kazanabilir.
Axie Infinity tekil bir 3D karakter veya avatar sağlamazken, kullanıcılara metaverse benzeri bir iş fırsatı veriyor. Filipinlileri tam zamanlı istihdama veya sosyal yardıma alternatif olarak kullanan ünlü hikayesini zaten duymuş olabilirsiniz.
- Decentraland
Decentraland, sosyal unsurları kripto para birimleri, NFT’ler ve sanal gayrimenkul ile birleştiren çevrimiçi, dijital bir dünyadır. Bunun üzerine oyuncular, platformun yönetiminde de aktif rol alırlar. Diğer blockchain oyunları gibi, NFT’ler de kozmetik koleksiyon ürünlerini temsil etmek için kullanılır. Ayrıca, kullanıcıların MANA kripto para birimi ile oyun içinde satın alabilecekleri LAND, 16×16 metrelik arazi parselleri için de kullanılırlar. Tüm bunların birleşimi karmaşık bir kripto-ekonomi yaratır.
Metaverse’in geleceği nedir?
Facebook, birleşik bir metaverse oluşturmak için en yüksek seslerden biridir. Bu, Facebook’un Diem stabilcoin projesi nedeniyle kripto destekli bir metaverse için özellikle ilginç. Mark Zuckerberg, uzaktan çalışmayı desteklemek ve gelişmekte olan ülkelerdeki insanlar için finansal fırsatları iyileştirmek için bir metaverse projesini kullanma planlarından açıkça bahsetti. Facebook’un sosyal medya, iletişim ve kripto platformlarına sahip olması, tüm bu dünyaları bir araya getirme konusunda iyi bir başlangıç sağlıyor. Diğer büyük teknoloji şirketleri de Microsoft, Apple ve Google dahil olmak üzere bir metaverse oluşturmayı hedefliyor.
Kripto destekli bir metaverse söz konusu olduğunda, NFT pazar yerleri ve 3B sanal evrenler arasında daha fazla entegrasyon bir sonraki adım gibi görünüyor. NFT sahipleri, ürünlerini OpenSea ve BakerySwap gibi pazar yerlerinde birden fazla kaynaktan satabilirler, ancak bunun için henüz popüler bir 3D platform yok. Daha büyük ölçekte, blockchain geliştiricileri, büyük bir teknoloji devinden daha fazla organik kullanıcıyla popüler metaverse benzeri uygulamalar geliştirebilir.
Metaverse ne zaman gelecek?
O halde soru şu ki, çeşitli protometaverse’lerden büyük metaverse’e geçmemiz ne kadar sürer? Mark Zuckerberg, on yılın sonunda olacağına inanıyor, ancak bundan çok daha erken de olabilir çünkü temel unsurlar zaten mevcut.
Günümüz internetinin arkasındaki altyapı, 12,3 milyondan fazla oyuncunun Fortnite’ta Travis Scott’ın yer aldığı bir VR konseri için ayarlanması gibi, çok sayıda insanın sanal ortamlarda bir araya gelmesine izin veriyor. Bu mevcut altyapı çok etkileyici, ancak büyük olasılıkla metaverse tabanı endüstri uzmanlarının öngördüğü desteği daha da geliştirmesi gerekecek.
Ayrıca gerçekçi sanal ortamları ve avatarları 3D olarak oluşturacak donanıma da sahibiz. Meta, önde gelen sanal gerçeklik gözlüğü üreticisi Oculus’un sahibidir. Microsoft, 2016’daki ilk sürümünden bu yana HoloLens karma gerçeklik akıllı gözlükleriyle çeşitli kurumsal kullanım durumlarını destekliyor. Ayrıca Apple’ın 2022’de AR ve VR başlıklarını piyasaya süreceği söyleniyor. HTC, Pico, MagicLeap ve diğer üreticiler hızla ilerliyor çeşitli donanım platformları, kademeli teknoloji mimarileri, arka uç sunucu altyapılarında çeşitli hesaplama yüklerini uç cihazlara kaydırıyor. Unity’nin Furio’larıortamları oluşturmanın ağır yükünün, otomatik olarak ölçeklenen GPU sunucu altyapısı tarafından ele alındığı, tamamen etkileşimli gerçek zamanlı 3B ortamların akışının en iyi örneğidir. Metaverse, kullanıcıların bilgisayarlar ve mobil cihazlar gibi geleneksel cihazlardan yararlanabilecekleri ve aynı zamanda gelişmekte olan sürükleyici AR ve VR giyilebilir cihazlarla deneyimi geliştirebilecekleri her yerde bulunan bir bilgi işlem deneyimi olacak.
Son olarak, Ocak 2009’da Bitcoin ağının ortaya çıkmasından bu yana finansal hizmetler endüstrisini alt üst eden aynı yenilikçi teknolojiler, metaverse tabanındaki verilerin sürekliliğini sağlamak için kullanılabilir. NFT’ler veya değiştirilemez belirteçler, dijital varlıkların sahipliğini doğrulamak için blok zinciri teknolojisinin nasıl kullanılabileceğinin mükemmel bir örneğidir ve bunlardan yararlanan 3D sanal gerçeklik platformları zaten vardır.
EPIC Games’deki Unreal Engine’in başkan yardımcısı ve genel müdürü Marc Petit, yakın zamanda yaptığı bir röportajda, metaverse’nin “kalıcılık içeren ortak sanal dünyalar” gerektireceğini belirtti. Bunun anlamı, ideal bir müşteri deneyimi için kullanıcının dijital eşyalarıyla evrenden evrene hareket edebilmesi gerektiğidir. Bunun bir örneği, gelecekte Nike’dan satın alınan bir kullanıcının NFT ayakkabılarının, Meta’s Horizon platformunda ve ayrıca Fortnite ve Minecraft’taki gibi diğer sanal dünyalarda avatar kullanımı için mevcut olması olabilir.
Başka bir örnek, Decentraland, herhangi bir merkezi liderliği olmayan tamamen merkezi olmayan bir dünyadır. Dünya, Ethereum blok zincirine dayanmaktadır ve merkezi olmayan özerk bir organizasyon tarafından kontrol edilmektedir. Bu organizasyon ve oylama sayesinde oyuncular dünyanın nasıl davranacağını belirleyen politikaları kontrol edebilirler. Decentraland ayrıca, diğer para birimleri için kripto para birimi borsalarında değiştirilebilen merkezi olmayan para birimi MANA’ya sahiptir.
Gelecekte, Decentraland, gerçek dünyada farklı ülkelerde yaşayan insanlar tarafından fiat para ve fiziksel malların değiş tokuş edilmesiyle aynı şekilde aralarında akan dijital varlıklar ve para birimleri ile metaverinin bir bölümünü oluşturan birçok merkezi olmayan dünyadan biri olabilir.
Hiç kimse metaverse tabanının kendisine sahip olmayacak olsa da (tıpkı bugün internete kimsenin sahip olmadığı gibi), uzayda kesinlikle birçok önemli oyuncu olacak ve Meta, Microsoft, Unity, Epic Games, Roblox ve diğerleri gibi şirketler onların arasında olmak istiyor. Bu yüzden bilimkurgu rüyasını gerçekleştirmek için milyarlarca dolar harcıyorlar.
Metaverse, ilk kez bilimkurgu yazarı Neal Stephenson tarafından Snow Crash adlı romanında açıklanan bir fikirdir. Yakında gerçeğe dönüşebilir, çünkü birçok büyük teknoloji şirketi, internetin bugün olduğundan daha büyük olmasa da büyük olacağına bahse giriyor. Bireysel sanal deneyimlerin devasa bir dünyalar dünyası oluşturmasını beklemek istemeyen herkes, Decentraland , Horizon Workrooms veya Roblox gibi platformlara katılarak geleceğin nasıl görüneceğine dair en azından bir fikir edinebilir.
Kaynak: Coinkolik
Loading...
